روان نیوز

آموزش مهارت های ارتباطی

زمانی که ارتباط با مشکل مواجه باید این مشکل را در دو منبع اطلاعاتی یعنی فرستنده پیام وگیرنده پیام جستجو کرد.مهارت های ارتباطی به دنبال اموزش مهارت های گفتاری وشنیداری به فرد است.

مهارت های گفتاری

به بیماران این نکته اموزش داده می شود که در زمان صحبت کردن از(جملات من)استفاده کنند.در این جملات(من)فاعل است.برای مثال (من فکر می کنم)(من احساس می کنم)(من می خواهم)فرمول کلی این عبارات به این صورت است من احساس * را دارم وقتی تو کار # را انجام می دهی زیرا فکر $ به ذهنم خطور می کند.)این مثال را در نظر بگیرید:(وقتی که تو ظرف ها را نمی شویی من عصبانی می شوم زیرا من فکر می کنم تو به چیز هایی که برای من مهم است اهمیت نمی دهی.)

مزیت استفاده از (جملات من)در این است که این جملات فقط نظر شخصی گوینده را بیان می کند.در مقابل(جملات تو)وجود دارند مانند(تو…..را انجام دادی)(تو….را انجام ندادی)(تو باید….)و یا (تو….هستی)(برچسب منفی)این عبارات بار اتهامی دارند و باعث به وجود امدن واکنش های دفاعی در فرد مقابل می شوند.

گوینده با بیان عبارات مثبت حتی در زمانی که از طرف مقابل انتقاد می کند می تواند احتمال انجام کار را توسط فرد مقابل افزایش دهد.به عنوان مثال (من می دانم که تو در تمام طول روز سخت کار می کنی و من بهد همین خاطر واقعا از تو سپاسگذارم اما اگر ظرف ها را بشویی کمک بسیار زیادی به من می کنی)به علاوه(در خواست تغییر)باید دقیق و قابل فهم باشد نه به صورت کلی و مبهم.برای مثال (از تو می خواهم که بعد از شام ظرف ها را بشویی)نه اینکه (تو باید این عادت نامرتب بودن را ترک کنی)

مهارت های شنیداری

علاوه بر گفتار تاثیر گذار باید مهارت(گوش دادن فعال)نیز به بیماران اموزش داده شود.گوش دادن فعال در مقایسه با شنیدن و گوش دادن معمولی مهارت سطح بالاتری است.در واقع گوش دادن فعال یک تعامل دو طرفه است که در ان شنونده پیام را به درستی دریافت کرده و گوینده نیز احساس می کند حرف او درک شده است.مهارت های گوش دادن فعال شتمل موارد زیر است:

1-توجه کردن:به سمت گوینده نشستن برقراری تماس چشمی و استفاده از نشانه های غیر کلامی:شنیدن(مانند تایید کردن به وسیله تکان دادن سر و یا گفتن اها)

2-انعکاس گفتار:تکرار گفتار گوینده با عبارات متفاوت و حصول اطمینان از برداشت درست از سخنان او.

3-همدلی:انعکاس احساسات گوینده و پذیرش این احساس ها و هیجانات

4-اعتبار بخشی:بیان موافقت با بخشی از گفتار گوینده که شنونده با ان هم عقیده است و مسئولیت پذیری در قبال بخشی از مشکل گوینده

پرسش گری:درخواست توضیحات بیشتر برای شفاف کردن هر بخش از گفتگو که شنونده ان را به درستی نفهمیده است.

شنونده باید از قطع کردن صحبت های گوینده و یا قضاوت در مورد سخنان او اجتناب کند.در درمانهای انفرادی (نه در زوج درمانی)برای اموزش مهارت های ارتباطی مانند هر مهارت دیگر درمانگر باید ابتدا مهارت مورد نظر را الگوسازی کند سپس از بیمار درخواست کند مهارت الگوسازی شده را با ایفای نقش تمرین کند و در پایان بازخوردهای لازم در مورد اجرای ان مهارت را به بیمار ارائه دهد.همچنین درمانگر برای تثبیت مهارت باید تکالیفی را برای تمرین مهارت های ارتباطی در موقعیت های خاص برای بیمار در نظر بگیرد.