روان نیوز

ایماگو تراپی

قسمت اول

درمان تصویر سازی – ارتباطی (IRT) در ۱۹۷۰ به عرصه زوج درمانی راه یافت .طولانی بودن روانکاوی های سنتی به لحاظ زمانی و هزینه زیاد درمان از مهمترین عواملی بودند که روان درمانی را از شکل پویشی دراز مدت به حوزه های شناخت بنیاد و گرایش به سرعت سوق دادند . حیطه زوج درمانی و خانواده درمانی نیز تحت تاثیر بینش های رابطه محور پدیدار شده، تمرکز بر متغیرهای میان فردی را آغاز و کارایی قابل مشاهده و کوتاه مدت درمان ها را مورد توجه قرار دادند. ایماگودرمانی ارتباطی نیز همچنان که از نامش پیداست دست ساخته همین نگرش تلفیقی بوده است .

این رویکرد دو مقوله را بطور همزمان مورد تاکید قرار می دهد:

۱- شناسایی تاثیرات کودکی بر پویایی های ازدواج و انتخاب همسر

۲- اهمیت اکتساب مهارتهای ارتباطی .

ایماگو درمانی هر دو مقوله تحلیل های درون روانی و روابط میان فردی را مورد توجه قرار می دهد. ایماگودرمانی یا درمان تصویرسازی ارتباطی (IRT) نوعی درمان تحلیلی ست که توسط هارویل هندریکس با التقاط رویکردهایی چند، بنیانگذاری و وارد عرصه زوج درمانی شده است . هندریکس اصول ایماگودرمانی را در دو کتاب ” عشقی را که می خواهید بیافرینید : راهنمایی برای زوج ها ( ۱۹۸۸)و عشقی که احساس می کنید را حفظ کنید: راهنمایی برای مجردها ( ۱۹۹۲) شرح داده است . مبانی نظری آن را تحلیلی بویژه یونگی و مداخلات آن به روانشناسی گشتالت و سایکودرما نسبت می دهند .ایماگودرمانی آمیزه ای از نظریه های دیروز و امروز است.

همانطور که از نام نظریه پیداست مهمترین مفاهیمی که هندریکس به آن توجه داشته تصویر سازی ذهنی و “ارتباط ” بوده است. این نظریه پرداز با تصویرسازی ذهنی زوج ها را به “خاطرات کودکی “شان برمی گرداند و با بینش رساندن آنان در مورد خاطرات اولیه بار جراحت هایی که بر دوش می کشند را سبک می نماید. در عین حال که فلسفه ای انعطاف پذیر و قابل درک پیرامون روابط به زوجها عرضه می کند. مهارتهای لازم جهت حل مسئله و مکالمه را در اختیارشان قرار می دهد . فلسفه مطرح شده در این درمان حقیقت عشق و ناکامی ها را برای جفتها روشن کرده و نمایان می کند که چرا بهتر است همسران بجای فروپاشی رابطه، روی آن کار کنند . ایماگودرمانی در میان طیف وسیعی از مدلهای در دسترس زوج درمانی با مجموعه ای از ویژگی های ارزشمند شناسایی می شود : کاربردی – کوتاه مدت – قابل فهم – منطقی – راهگشا و بسرعت تاثیر گذار .
نظریه آسیب شناسی روانی :

آسیب شناسی در این دیدگاه برخاسته از روابط معیوب و فعلی همسران است که خود در کودکی هر همسر ریشه دارد . ریشه تمام دشواری های کنونی رابطه، گسیختگی های پیوندهای مورد انتظار در کودکی است که دوباره در روابط صمیمانه همسران پدیدار خواهند شد . بنیان درمان ایماگویی – ارتباطی بر این عقیده استوار است که هر فرد مخلوق و تابع رابطه و خالق آن نیز می باشد به عبارت دیگر هر شخص در بدو خلقتش زندگی را متصل و در پیوند تمام جنبه های خود آغاز می کند . مشکلات انسان از آنجایی شروع می شود که این پیوند ضروری میان اجزا گسیخته می گردد . از مهمترین آنها رفتارهای ناهشیار والدین است . شیوه های فرزند پروری والدین عمومآ به شیوه ای ناهشیارانه از حفظ و ابقاء اتصال اولیه کودک حمایت نمی کنند و نتیجه این ناحمایتگری ها جدایی کودک از بخشهای مرتبط وجود خود و نیز بیگانگی از دیگران خواهد بود . گرایش ذاتی و بنیادین هر انسانی اکتساب و احیاء دوباره این پیوند طبیعی است .

ازدواج بعنوان عاملی مفید و ساختاردهنده به جوامع و جهت برآوری نیازهای شخصی افراد گسترش یافته است و نیز همگام با همین گرایش ذاتی حرکت می کند : ازدواج از نقطه نظر ایماگو درمانگران وسیله ای است که افراد بوسیله آن تلاش می کنند تا آن اتصال و آن پیوند گمشده را ترمیم نمایند . عشق رویایی، فرایندی انتخابی است که افراد در آن به شیوه ای ناهشیارانه رابطه را با کسی شبیه مراقب اولیه خود ایجاد می کنند و همانطور که در کودکی از آن مراقب انتظار حفظ و حمایت از یکپارچگی و برآوری نیازهای ایشان شفا بخشیده، احساس تمامیت و کلیت با هستی را به آنها برگرداند . متاسفانه عموما این تلاش به شیوه ای اجتناب ناپذیر با شکست مواجه می شود . از آنجا که شباهت همسر انتخاب شده با والد برترمان در کودکی دوباره همان جراحت ها و هیجانات را بازآفرینی می کند رابطه به مکانی برای کشمکش قدرت تبدیل خواهد شد . در همین نقطه است که بیشتر زوجها بدنبال درمان روانه می شوند .

به عقیده هندریکس ما در بزرگسالی جذب کسانی می شویم که فکر می کنیم آنچه در کودکی نداشته ایم را به ما خواهند داد : جور شدن ایماگویی “. به گفته سلیپ (۱۹۹۴) ایماگو یعنی تصویر روانی موجود در ذهن که از جمع آوری پیام های مثبت و منفی نهفته شده در تجارب کودکی ایجاد می شود . هندریکس (۱۹۹۶) معتقد است که این پیامها از والدین همشیرها و خاله ها و عموها و همسالان و معلمان دریافت و در ناهشیار ذخیره می گردد .